Dieta Twojego dziecka

Dzieci często cierpią na alergię na białka mleka krowiego, nazywaną popularnie skazą białkową. Leczenie tej alergii polega na zastosowaniu eliminacyjnej diety bezmlecznej.

Dieta przy skazie białkowej

Eliminacyjna dieta bezmleczna polega na czasowym lub stałym odstawieniu mleka, jego przetworów i produktów, które zawierają w swoim składzie białka mleka (m.in. mogą to być: bułki, bułeczki maślane, croissanty, pieczywo zwykłe i tostowe, pieczywo żytnie, gofry, naleśniki, biszkopty, herbatniki, krakersy, słodycze, które w składzie mają dodatek mleka, budynie, parówki i wędliny z dodatkiem mleka); czasem należy też wykluczyć z menu cielęcinę i wołowinę. Dodatkowo warto zrezygnować z mleka koziego oraz owczego.

Mleko jest bardzo ważnym źródłem substancji odżywczych w diecie dzieci. Jego wykluczenie z jadłospisu niesie ze sobą nie lada wyzwanie, brakujące składniki należy bowiem dostarczyć w inny sposób.

Białko a dieta bezmleczna

Mleko stanowi źródło wartościowego białka w diecie dzieci. Jego zamiennikami mogą być:

• drób, ryby, jajka, czerwone mięso – dostarczające pełnowartościowe białko;
• nasiona roślin strączkowych, orzechy, bezmleczne produkty zbożowe i kaszki dla niemowląt – dostarczające białko niepełnowartościowe, stąd żywienie białkami roślinnymi musi być odpowiednio zróżnicowane i świadome, tak aby dostarczyć wszystkie niezbędne aminokwasy.

Uwaga: u dzieci cierpiących na alergię na białka mleka krowiego, często występuje również alergia na soję, może również wystąpić alergia na orzechy – produkty je zawierające trzeba wprowadzać niezwykle ostrożnie.

Wapń a dieta bezmleczna

Mleko jest bardzo ważnym źródłem wapnia. Żeby pokryć zapotrzebowanie organizmu na wapń, dziecko pomiędzy 4 a 18 rokiem życia powinno wypijać około 3-4 szklanek mleka dziennie (zamiast mleka mogą być jego przetwory: jogurt naturalny, kefir, maślanka).  Niezwykle istotne jest, aby dzieci będące na diecie bezmlecznej, w dalszym ciągu miały pokryte to zapotrzebowanie.

Komponowanie menu tak, żeby było bogate w wapń, bardzo ułatwia żywność wzbogacana w ten makroelement. Należy tu zwrócić szczególną uwagę na napoje roślinne wzbogacane w wapń (tzw. „mleka roślinne”). Szklanka napoju migdałowego wzbogaconego w wapń może zawierać około 240 mg tego pierwiastka. Musimy jednak uważać i dokładnie czytać skład produktu. Nie każdy napój roślinny będzie wzbogacany w wapń, a nawet jeżeli jest weń wzbogacany, to może on występować w postaci słabo przyswajalnej przez organizm. Źródłem wapnia mogą być fosforan wapnia, z którego ten pierwiastek słabo się wchłania albo węglan wapnia, który nasz organizm jest w stanie lepiej spożytkować. Mleka roślinne można bezpiecznie włączać do diety dziecka, wyjątek stanowi mleko ryżowe, które ze względu na obecność arsenu, powinny pić dzieci po ukończeniu 5. roku życia. Niestety napoje roślinne zastępujące mleko zazwyczaj są drogie. Niektórych kusi, żeby przygotowywać je w domu. Jak najbardziej jest to możliwe, tyle że wówczas nie mogą one stanowić dobrego źródła wapnia w diecie.

Jakie jeszcze produkty są bogate w wapń? Wymienić tu można m.in.:

• nasiona słonecznika – zawierają one około 39 mg wapnia/30 g nasion, można je dodawać na przykład do porannych płatków śniadaniowych, surówki z tartej marchewki i jabłka;
• ½ szklanki nieugotowanej białej fasoli – zawiera około 139 mg wapnia; z fasoli można zrobić smarowidło na kanapki albo dodać ją do zupy;
• 7 suszonych fig zawiera około 200 mg wapnia;
• 10 suszonych moreli to około 140 mg wapnia;
• 100 g jarmużu zawiera 157 mg wapnia – można go dodawać do zielonych koktajli;
• 100 g boćwiny zawiera 97 mg wapnia;
• puszka sardynek (80 g) to około 264 g wapnia – można z nich zrobić pastę na kanapki.

Witamina D a dieta bezmleczna

Mleko jest również źródłem witaminy D. Stąd teoretycznie dieta bezmleczna mogłaby powodować niedobory tej witaminy. Jednak pamiętać należy, że głównym źródłem witaminy D w organizmie jest jej produkcja w skórze pod wpływem promieni słonecznych. W naszej strefie klimatycznej ta produkcja jest utrudniona; stąd u niemowląt obowiązkowo suplementuje się witaminę D, a starsze dzieci i młodzież powinny ją suplementować przynajmniej od maja do września.