Diety odchudzające

W aptekach, sklepach i internecie oferuje się mnóstwo środków mających wspomagać odchudzanie. Czy te substancje rzeczywiście działają, a może nie dają żadnego efektu, albo wręcz są szkodliwe?

W skład środków wspomagających odchudzanie wchodzą tzw.substancje biologicznie aktywne. Co to znaczy? Są to substancje, które wywierają korzystny wpływ na zdrowie i oddziałują na procesy przebiegające w naszym organizmie (np. na przyswajanie tłuszczu, pracę enzymów).

Substancje biologicznie aktywne – pochodzenie:

• roślinne – zielona herbata, herbata czerwona, żen-szeń, ananas, mniszek lekarski, wodorosty, psylium, kofeina, efedryna, olej kokosowy;
• zwierzęce – chitosan, L-karnityna, kreatyna, CLA;
• inne (mogą być otrzymywane chemicznie) – związki chromu, kwas jabłkowy.

Mechanizm działania wspomagających odchudzanie substancji biologicznie aktywnych:

• Substancje pęczniejące w przewodzie pokarmowym – „zapychają”, a tym samym dają uczucie sytości, trochę oszukują odczuwanie głodu; błonnik pokarmowy, psylium, glukomannany.
• Wiążące tłuszcz, a tym samym ograniczające jego wykorzystanie (np. odkładanie w postaci tkanki tłuszczowej) przez organizm; chitosan.
• Zwiększające termogenezę, czyli produkcję ciepła przez organizm; żeby wyprodukować ciepło organizm potrzebuje energii; efedryna, kofeina, ekstrakt gorzkiej pomarańczy, ekstrakt guarany.
•  Mające działanie moczopędne i przeczyszczające; mniszek lekarski, bromelina w ananasie, kora szakłaku, zielona herbata.
• Wpływające na gospodarkę cukrową, czyli wpływające na sposób wykorzystania cukrów przez organizm; związki chromu, pewne rodzaje błonnika pokarmowego, żeń-szeń.

Pamiętajcie: żaden z preparatów wspomagających odchudzanie nie zastąpi dobrze zbilansowanej diety! Wbrew reklamom, sam „wspomagacz” cudownie Cię nie odchudzi. Niepodważalna zasada odchudzania brzmi „chudniesz wtedy, kiedy jesz mniej kalorii niż Twój organizm potrzebuje”, wtedy bowiem jest zmuszony brać energię ze zgromadzonych zapasów, czyli tkanki tłuszczowej i jej ilość maleje. Aczkolwiek, niektóre środki, w połączeniu z mądrą dietą, rzeczywiście mogą skutecznie pomagać gubić niechciane kilogramy. Należy jednak stosować je z umiarem. Niektóre, po przedawkowaniu, mogą być niebezpieczne dla zdrowia (np. efedryna). Istnieją też preparaty, które są mieszaniną kilku substancji biologicznie aktywnych, nawzajem wzmacniających swoje działanie. Bardzo ostrożnie trzeba stosować np. środki, w których jest efedryna połączona z kofeiną. Jest to skuteczne połączenie pomagające gubić zbędne kilogramy, ale też ma działania uboczne –dojść może do przyspieszenia akcji serca, drżenia mięśni, uczucia niepokoju oraz bezsenności.

Chitosan

Substancja naturalna otrzymywana z pancerzy skorupiaków (krabów, krewetek, krylu).

Posiada zdolność wiązania tłuszczu, utrudniając jego wchłanianie z przewodu pokarmowego. Mówiąc obrazowo, tłuszcz jest zamykany w żelowej siateczce i razem z nią wydalany z organizmu.

Co należy wiedzieć:Bardzo ważne, żeby chitosan i tłuszcz znalazły się w żołądku jednocześnie. W preparacie chitosan jest przeważnie podawany w postaci kapsułki, której otoczka żelowa rozpuszcza się ok. 20 minut. Dlatego też taki preparat trzeba wziąć odpowiednio wcześnie, przed posiłkiem.

Skuteczność działania w dużym stopniu zależy od pamięci i zdyscyplinowania osoby odchudzającej się oraz od rodzaju preparatu (różne preparaty zawierają inaczej oczyszczony chitosan, a tym samym działa on trochę inaczej).

Uwaga:chitosan może wiązać niektóre leki; zawsze należy zgłosić lekarzowi, że łykamy środki zawierające chitosan, jeżeli przyjmujemy też inne leki.

Nie powinny go brać osoby z alergią na skorupiaki.

L-karnityna

Naturalna substancja występująca w organizmach zwierząt, nasz organizm również ją produkuje. Najbogatsze w L-karnitynę są baranina, wołowina, wieprzowina i ryby.

Przyspiesza przemianę tłuszczu zapasowego (odłożonego np. w postaci oponki na brzuchu) w energię, czyli przyspiesza spalanie tłuszczu zapasowego.

Co należy wiedzieć:Działa tylko przy regularnym, intensywnym wysiłku fizycznym, wysiłek musi trwać minimum 20 minut. Jeżeli jesteśmy w trakcie kuracji odchudzającej i intensywnie trenujemy możemy stosować L-karnitynę w dawce 2-6 g/dobę.

Błonnik pokarmowy

To jeden z bezpieczniejszych składników preparatów na odchudzanie.

Występuje w 2 postaciach (rozpuszczalnej i nierozpuszczalnej) i obydwie powinny się znaleźć w naszej diecie.

Błonnik rozpuszczalny pęcznieje w przewodzie pokarmowym, zatrzymuje żywność w żołądku, zwiększając i pozwalając zachować dłużej uczucie sytości.

Zaliczamy do niego różne substancje (tzw. frakcje błonnika): glukomannany, galaktomannany, ksantan, pektyny, psyllium.

Błonnik rozpuszczalny występuje w nasionach roślin strączkowych, porzeczkach, burakach, malinach, gruszkach, dyni, marchwi.

Błonnik nierozpuszczalny w wodzie poprawia perystaltykę jelit, ograniczając zaparcia. Występuje głównie w produktach zbożowych z pełnego przemiału.

Co należy wiedzieć:Dobrze jest przyjmować przynajmniej 30 g błonnika dziennie (niektóre źródła podają nawet 45 g błonnika/dzień). Jeżeli w naszej diecie dotychczas było go mało, stopniowo dochodzimy do zalecanej ilości. Duże dawki błonnika, zwłaszcza na początku ich przyjmowania, mogą powodować wzdęcia, bóle brzucha, biegunki.

Pamiętajmy, że przyjmując błonnik należy pić duże ilości wody.

Uwaga:nie zaleca się przyjmowania błonnika w postaci tabletek, po nasyceniu wodą tabletka może utkwić w przełyku, uszkadzając go.

Błonnik może opóźnić wchłanianie leków. Zawsze skonsultuj jego przyjmowanie z lekarzem, jeżeli bierzesz też inne leki.