Zdrowie i uroda

Na przełomie maja i czerwca zaczyna kwitnąć czarny bez. Baldachimy jego kremowobiałych kwiatków mają intensywny, duszący zapach. Ich lecznicze właściwości znane są w medycynie ludowej od wieków. Zresztą terapeutyczne działanie mają nie tylko kwiaty czarnego bzu, ale również jego owoce, kora i korzenie, choć te ostatnie są rzadko stosowane.

Czy czarny bez jest trujący?

W czarnym bzie znajdują się trujące dla większości ludzi glikozydy cyjanogenne – sambucyna i sambunigryna. Występują one właściwie we wszystkich częściach surowej rośliny, ale przede wszystkim w niedojrzałych owocach. Substancje te ulegają rozkładowi w wyniku działania wysokiej temperatury (gotowania lub smażenia bez przykrycia, suszenia).

Warto też wiedzieć, że nasiona czarnego bzu jedzone na surowo mają silne działanie przeczyszczające.

Właściwości lecznicze owoców czarnego bzu

Owoce czarnego bzu są prawdziwą skarbnicą cennych związków, zawierają m.in.: witaminę C i karetonoidy, potas, wapń, glikozydy antocyjanowe, pektyny, garbniki.

Mają właściwości napotne, moczopędne, przeczyszczające oraz przeciwbólowe.

Odwar z owoców stosuje się w migrenach i silnych nerwobólach. Ułatwia też usuwanie z organizmu szkodliwych produktów przemiany materii – ma więc działanie oczyszczające/odtruwające.

Owoce zbiera się, ścinając całe baldachy, zwracając uwagę, żeby wszystkie jagody były dojrzałe. Szypułki odrzucamy po wysuszeniu.

Właściwości lecznicze kwiatów czarnego bzu

Kwiaty czarnego bzu zawierają olejki eteryczne, rutynę, garbniki, flawonoidy.

Zaleca się picie naparu z kwiatów przy nieżytach dróg oddechowych (można też płukać nim gardło) oraz przy przeziębieniach, w których występuje gorączka (mają działanie napotne i przeciwgorączkowe).

Rutyna obecna w kwiatach czarnego bzu świetnie wzmacnia naczynia krwionośne, pomoże więc w walce z pajączkami, czy nawet żylakami.

Kwiaty należy ścinać na początku kwitnienia (część kwiatów powinna być jeszcze nierozwinięta). Ważne jest, żeby kwiatów nie suszyć na słońcu, ponieważ ściemnieją i stracą swoje lecznicze właściwości. Szypułki odrzucamy po wysuszeniu.

Czarny bez w kuchni

Baldachy kwiatów można smażyć w cieście naleśnikowym.

Z owoców czarnego bzu można przygotowywać również dżemy, galaretki, nalewki, czy syropy.

Zarówno z kwiatów, jak i owoców przygotowuje się napary/odwary.