Zdrowie i uroda
Bezpieczne przechowywanie żywności – cz. 2
Odpowiednie przechowywanie żywności daje nam możliwość cieszenia się jej smakiem i wartościami odżywczymi, ogranicza również prawdopodobieństwo zatrucia pokarmowego, o które łatwo zwłaszcza w letnim sezonie.
Doskonałym sposobem na dłuższe przechowywanie żywności jest mrożenie. W porównaniu do innych metod przedłużania trwałości produktu spożywczego (suszenie, pasteryzacja) w najmniejszym stopniu przyczynia się do strat wartości odżywczej....
Mrożenie
Żywność przeznaczoną do zamrożenia możemy zapakować w folię aluminiową, folię spożywczą, woreczki foliowe lub też przeznaczone do przechowywania żywności w niskich temperaturach pojemniki z tworzyw sztucznych. Pilnujemy by opakowanie jak najszczelniej przylegało do żywności, w ten sposób pozbywamy się niechcianego tlenu. Dobrym zwyczajem jest opisywanie mrożonej żywności. Na opakowaniu piszemy nie tylko datę zamrożenia, ale również nazwę produktu. Wbrew pozorom nie zawsze pamiętamy i widzimy jaką mrożonkę trzymamy w ręku. Samej zdarzyło mi się w pośpiechu pomylić zamrożoną „domową" marchewkę krojoną w kostkę z krojoną dynią.
Co można mrozić? Właściwie większość produktów spożywczych nadaje się do przechowywania w ujemnych temperaturach.
Zamrażamy wszystkie rodzaje mięsa. Pamiętaj jednak, że musi to być mięso świeże. Jeżeli mrozimy mięso już przez kilka dni przechowywane w lodówce, ryzykujemy zatrucie pokarmowe. Błędne jest przekonanie, że niska temperatura wybije wszystkie drobnoustroje. Istnieje wiele mikroorganizmów doskonale znoszących ujemne temperatury i namnażających się jak szalone po rozmrożeniu (pewne gatunki pleśni przetrwają w temperaturze -18˚C). Nie ma cudów, jeżeli zamrozimy zły surowiec, podczas mrożenia nie zamieni się on w surowiec wolny od drobnoustrojów. Stąd znana zasada - nie zamrażaj ponownie, czegoś co zostało rozmrożone. Powtórne zamrażanie zwiększa prawdopodobieństwo zatruć pokarmowych (że nie wspomnę o stratach wartości odżywczej). Proces zamrażania korzystnie wpływa na kruchość i aromat mięsa. Mięso można rozdzielić na mniejsze porcje, szybciej się będzie rozmrażać. Generalnie im chudsze mięso tym dłużej może ono pozostać zamrożone. Cielęcina może być zamrożona nawet 9 miesięcy, ale już tłuste mięso typu karkówka powinno się rozmrozić po maksymalnie 4 miesiącach.
Świeżą rybę przyrządzamy najpóźniej 1,5 dnia od zakupu. Jeżeli nie możesz jej w tym czasie poddać obróbce termicznej, włóż ją do zamrażalnika. Pamiętaj, że rozmrożoną rybę źle się smaży, tłuszcz „skacze" z patelni, a konsystencja dania nie jest spójna. Mrozić można również owoce morza.
Mrozimy też większość owoców. Jeżeli zamrażamy owoce w domu często zlepiają się nam w woreczku. Sypką mrożonkę uzyskasz schładzając przez kilka godzin (a nawet całą noc) owoce rozłożone pojedynczą warstwą na tacy i dopiero po ochłodzeniu przesypując je do foliowych woreczków.
Warzywa przed zamrożeniem można zblanszować, czyli zanurzyć je na krótki czas w wodzie o temperaturze bliskiej 100˚C, a następnie szybko schłodzić. Blanszowanie zapobiega ciemnieniu zamrażanych warzyw, ułatwia późniejszą obróbkę termiczną, zabija część drobnoustrojów oraz zachowuje jędrność. Niestety wiąże się również z utratą części substancji odżywczych rozpuszczalnych w wodzie (witamina C).
Dobrym sposobem na przechowywanie pieczywa jest jego mrożenie. Ważne jest aby pieczywo do zamrażalnika było wkładane szczelnie zapakowane, a wtedy zachowa swój smak i aromat.
Do zamrażania świetnie nadaje się ciasto francuskie, makaronowe, pierogowe oraz kruche. Wygodnym sposobem jest trzymanie w zamrażalniku porcji ciasta, którą można wykorzystać, kiedy brak czasu na pieczenie od podstaw.
Zamrażać można również gotowe potrawy, bigos, gulasz, pierogi, zupy (zwłaszcza rosół albo wywar). Ważne jest aby nie wstawiać gorącej potrawy bezpośrednio do zamrażalnika. Może się to przyczynić do powierzchniowego rozmrożenia innych mrożonek, co grozi zatruciami pokarmowymi. Pamiętaj, do zamrażalnika nie wkładamy ciepłej żywności.
Rozmrażanie
Najbezpieczniejszym sposobem rozmrażania będzie powolne rozmrażanie w lodówce. Pozwoli to zachować wartość odżywczą oraz uniknąć rozwoju drobnoustrojów w rozmrażanej żywności. Nie zostawiaj mrożonki do rozmrożenia na blacie kuchennym, jest ona świetną pożywką dla wszelkiego rodzaju mikroorganizmów!
Szybką metodą jest rozmrażanie w mikrofalówce. Jeżeli zastosuje się specjalny program do rozmrażania z przerwami, wówczas uzyskamy produkt zachowujący dosyć wysoką wartość odżywczą. Ten typ rozmrażania poleca się szczególnie do rozmrażania ryb.
Jeżeli mamy zamrożone porcjowane mięso (udka kurczaka, kotlety) możemy bezpośrednio poddać je obróbce termicznej, czyli najlepiej pieczeniu lub duszeniu. Unikamy wówczas wycieku soku z produktu, uzyskując danie soczyste i zachowujące składniki odżywcze.
Przeczytaj więcej o przechowywaniu żywności.
dr Anna Kulikowska, Doradca Żywieniowy; specjalista z zakresu dietetyki i żywienia oraz jakości surowców i produktów spożywczych. Aktywnie promuje zdrowy styl odżywiania poprzez liczne publikacje, w tym docierające do szerokiego grona odbiorców informacje w internecie. Umiejętnie łączy teorię z praktyką pokazując jak w oparciu o ogólnodostępne produkty spożywcze komponować dobrze zbilansowane posiłki odpowiednie dla osób w zależności od wieku, stanu zdrowia i trybu życia.
Jeśli masz pytania do naszego eksperta, pisz na adres: doradcazywieniowy@indykpol.pl