Zdrowie i uroda

W diecie muszą być obecne białka, tłuszcze, węglowodany i składniki mineralne – nie powinno się eliminować żadnego z tych składników.

• Białko ma pokrywać 15-20% dziennego zapotrzebowania kalorycznego. Źródła białka w diecie: niepełnotłuste mleko, jogurty, twarogi; mięso – najlepiej z indyka lub kurczaka, bez skóry; rośliny strączkowe; jaja.
• Tłuszcze mają pokrywać ok. 30% dziennego zapotrzebowania kalorycznego.
• Źródła tłuszczy w diecie: oliwa, olej rzepakowy, olej lniany.
• Węglowodany mają pokrywać resztę dobowego zapotrzebowania na energię.

Źródła węglowodanów w diecie: produkty pełnoziarniste – pieczywo, makarony, płatki, kasze oraz warzywa i owoce. Nie powinno się jeść więcej niż 1-2 łyżeczki miodu dziennie. Biały cukier można zastąpić np. cukrem brzozowym.

Zaleca się:

• Jeść często małe porcje, nawet 5-8 razy dziennie; jedzenie powinno być lekkostrawne, bogate w chude białko oraz zdrowe tłuszcze;
• Pić wodę mineralną, słabą kawę i herbatę (najlepiej zieloną) oraz świeżo wyciskane soki owocowe i warzywne.

Należy unikać:

• Jedzenia kotletów w panierce, tłustych kiełbas i pasztetów, tłustej wieprzowiny, żółtego sera, serów pleśniowych, nowalijek.

Ważne: im lepszy jest stan odżywienia organizmu, tym mniejsze będzie ryzyko przerwania leczenia ze względu na zły stan zdrowia. Szybsze będzie również gojenie się ran oraz wyższa odporność na infekcje.

Istotne jest, aby chory regularnie przyjmował posiłki. Choroba nowotworowa zazwyczaj zmniejsza apetyt. W przypadku leczenia choroby nowotworowej systematyczne jedzenie należy traktować tak, jak przyjmowanie leków. Zdarza się, że chorzy odmawiają przyjmowania pokarmów. Może to mieć podłoże psychiczne lub fizyczne (np. silny ból przy przełykaniu).

Jeżeli chory ma kłopot z przełykaniem warto spróbować podać mu potrawy zimne, nawet zmrożone. Dobrym rozwiązaniem mogą też być zmiksowane zupy – ważne jednak, żeby były treściwe, gotowane na wywarze z chudego mięsa drobiowego bez kości, z dodatkiem różnych warzyw. Dobrze tolerowane są też musy owocowe, gotowane, miksowane mięso i ryby oraz jajka gotowane na miękko. Unikać należy produktów twardych, suchych (surowych warzyw, orzechów, razowego pieczywa).

Zwłaszcza w czasie chemioterapii chory może odczuwać przykre wrażenia smakowe i zapachowe.

Z reguły za nieprzyjemne doznania smakowe odpowiadają produkty bogate w białko. Można temu w pewnym stopniu zaradzić dodając do potrawy przyprawy o intensywnym smaku. Mięso można marynować w soku z cytryny albo w oliwie z ziołami.

Z kolei jeżeli problemem jest nadwrażliwość na zapachy, przed posiłkiem trzeba porządnie wywietrzyć mieszkanie.

Pulpety z indyka

100 g mielonego mięsa indyka, 1 łyżeczka masła, mała marchewka, kawałek cebuli, sól niskosodowa.

Marchewkę ugotuj, jeszcze ciepłą rozdrobnij (np. blenderem albo po prostu widelcem) razem z masłem. Cebulę zetrzyj na tarce o drobnych oczkach. Purée marchewkowe i cebulę połącz z mielonym mięsem, dopraw do smaku. Uformuj pulpeciki, gotuj je na parze.

Pierś z kurczaka z kurkumą

100 g piersi z kurczaka, kawałek cebuli, ząbek czosnku, po szczypcie startego imbiru i kurkumy, łyżka oliwy, liść laurowy, łyżeczka soku z cytryny, sól niskosodowa, 50 ml śmietanki 12%

Pierś z kurczaka pokrój w kostkę. Zamarynuj w marynacie z czosnku przeciskanego przez praskę, imbiru, oliwy i soku z cytryny. Trzymaj w lodówce ok. 0,5 godziny. Cebulę pokrój w drobniutką kosteczkę. Na teflonowej patelni szybciutko obsmaż zamarynowane kawałki kurczaka i cebulkę, podlej je wodą, dodaj liść laurowy i kurkumę. Duś 10-15 min. Pod koniec duszenia dodaj śmietankę. Dopraw do smaku solą. Możesz podawać posypane świeżą kolendrą albo pietruszką.

dr Anna Kulikowska, Doradca Żywieniowy; specjalista z zakresu dietetyki i żywienia oraz jakości surowców
i produktów spożywczych. Aktywnie promuje zdrowy styl odżywiania poprzez liczne publikacje, w tym docierające do szerokiego grona odbiorców informacje w internecie. Umiejętnie łączy teorię z praktyką pokazując jak w oparciu o ogólnodostępne produkty spożywcze komponować dobrze zbilansowane posiłki odpowiednie dla osób w zależności od wieku, stanu zdrowia i trybu życia.

Jeśli masz pytania do naszego eksperta, pisz na adres doradcazywieniowy // indykpol.pl