Zdrowie i uroda

Powinniśmy jeść warzywa i owoce, pytanie dlaczego? Na przykład dlatego, że zawierają one przeciwutleniacze. Po co nam one? Miedzy innymi po to, że zwalczają wolne rodniki, ale zacznijmy od początku ...  

Co to są wolne rodniki

Reaktywne formy tlenu (RTF) – to właśnie słynne (a właściwie niesłynne) wolne rodniki. Powstają one w:

• organizmie człowieka pod wpływem wielu różnych czynników, takich jak m.in. stres, promieniowanie jonizujące i UV, leki oraz nadmierny wysiłek fizyczny;
• żywności, na przykład podczas jej smażenia, przechowywania, czy wędzenia.

Wolne rodniki przyczyniają sie do niszczenia DNA, i powstawania mutacji, w wyniku których komórka zostaje uszkodzona i zaczyna źle działać, a na dodatek szybciej obumiera.

Nasz organizm potrafi samodzielnie radzić sobie z wolnymi rodnikami, jednak do pewnego momentu. Nadmiar RTF trudno jest zneutralizować tylko za pomocą wewnętrznych sposobów organizmu. Prowadzi to do chorób takich jak m.in.: miażdżyca, cukrzyca, zaćma, a nawet nowotworów.

Na szczęście możemy wspomagać nasz organizm, stosując odpowiednia dietę.

Dieta bogata w przeciwutleniacze

Natura wyposażyła naszą żywność w związki ograniczające niekorzystne działanie wolnych rodników – czyli w przeciwutleniacze.

Do przeciwutleniaczy zaliczamy bardzo dużo, bardzo różnych związków chemicznych. Wymienić tu należy: witaminy (C, E, A), związki fenolowe (np. flawonoidy), terpenoidy (np. saponiny), niektóre składniki mineralne (np. wapń, selen).

Produktu żywnościowe pochodzenia roślinnego szczególnie bogate w przeciwutleniacze to:

• owoce jagodowe (zwłaszcza aronia i borówka czernica oraz czarna porzeczka i ciemne winogrona);
• owoce pestkowe (wiśnie, śliwki);
• warzywa – czosnek, jarmuż, szpinak, kapusta, brukselka, brokuły, buraki, pomidory (zwłaszcza przetwory pomidorowe takie jak koncentrat pomidorowy);
• czerwone wino – warto tu zauważyć, że możliwości przeciwutleniające win czerwonych są aż 17 razy większe niż win białych. Należy też pamiętać, że czerwone wino zawiera alkohol i mimo wszystko należy je przyjmować w ograniczonych ilościach.

Co ciekawe, mrożenie (np. truskawek) nie pozbawia owoców ich właściwości przeciwutleniających. Wiele przeciwutleniaczy jest również odpornych na działanie wysokiej temperatury, na jaką wystawiane są podczas procesu pasteryzacji (stąd sok z aronii zachowuje wysoką aktywność przeciwutleniającą). Niestety, suszenie powoduje wysokie straty przeciwutleniaczy.