Zdrowie i uroda
Hipertonik, izotonik, hipotonik – czyli nawadnianie sportowca
20-08-2021
Istnieją trzy grupy napojów dla sportowców. Są to płyny: hipertoniczne, izotoniczne, hipotoniczne. Warto wiedzieć, czym się różnią, żeby jak najlepiej skorzystać z ich właściwości.
Napoje hipertoniczne:
- uzupełniają składniki tracone podczas wysiłku;
- ich osmolalność przekracza 330 mOsm/L i jest większa niż osmolalność płynów ustrojowych w organizmie człowieka. Zawierają też ponad 10% węglowodanów. To powoduje, że wchłaniają się wolniej niż woda;
- należą do nich: soki owocowe i warzywne, mocno słodzone napoje, żele dla sportowców;
- podawane w trakcie intensywnego wysiłku mogą spowodować nudności, wymioty i inne zaburzenia żołądkowo-jelitowe.
- najlepiej jest podawać je po ciężkim wysiłku fizycznym, w tzw. oknie węglowodanowym, jednak nie powinno to być regułą, gdyż brakuje w nich białka; stąd mimo wszystko lepszym posiłkiem po treningu będzie koktajl z mleka, twarogu, owoców i płatków owsianych, niż sam sok owocowy lub warzywny.
Napoje izotoniczne:
- będą doskonałe dla wysiłku o dużej intensywności, krótszego niż 60 minut lub o intensywności umiarkowanej, dłuższej niż 60 minut;
- mają osmolalność podobną do osmolalności płynów ustrojowych, czyli pomiędzy 270 a 330 mOsm/L, zatem wchłaniają się szybciej niż woda;
- zawartość węglowodanów w nich obecnych mieści się w przedziale pomiędzy 6 a 10%;
- podczas wysiłku dobrze uzupełniają pojawiające się w organizmie niedobory wody, elektrolitów i witamin. Dzięki nim w mniejszym stopniu są naruszane zapasy glikogenu;
- do wyboru mamy kupne napoje izotoniczne, możemy też sporządzić domowy izotonik*;
- zaleca się, żeby napój izotoniczny pity był tylko lekko schłodzony, a nie zimny, zatem jego temperatura powinna wynosić pomiędzy 15 a 21°C. Lekkie schłodzenie będzie korzystne, bo ułatwia wchłanianie, dzięki czemu szybciej gasi pragnienie i obniża temperaturę ciała.
Napoje hipotoniczne:
- są najlepsze przy wysiłku trwającym krócej niż 60 minut, o niskiej lub umiarkowanej intensywności;
- ich osmolalność mieści się pomiędzy 200 a 250 mOsm/L;
- zawierają od 5 do 7% węglowodanów (bardziej restrykcyjne źródła podają zawartość węglowodanów nie przekraczającą 4%). Stąd bardzo szybko się wchłaniają i łatwo gaszą pragnienie;
- nasilają diurezę oraz niewystarczająco uzupełniają sód tracony z potem.
*Najprostszy domowy izotonik
Bardzo łatwo jest przyrządzić domowy izotonik. Wystarczy wymieszać razem następujące składniki: 1,5 l wody, 3 łyżki miodu, ½ łyżeczki soli kuchennej, kilka kropli soku z cytryny.
dr Anna Kulikowska, Doradca Żywieniowy; specjalista z zakresu dietetyki i żywienia oraz jakości surowców i produktów spożywczych. Aktywnie promuje zdrowy styl odżywiania poprzez liczne publikacje, w tym docierające do szerokiego grona odbiorców informacje w internecie. Umiejętnie łączy teorię z praktyką pokazując jak w oparciu o ogólnodostępne produkty spożywcze komponować dobrze zbilansowane posiłki odpowiednie dla osób w zależności od wieku, stanu zdrowia i trybu życia. |
Jeśli masz pytania do naszego eksperta, pisz na adres: doradcazywieniowy // indykpol.pl |
---|