Zdrowie i uroda

Pojęcie żywności funkcjonalnej przyszło do nas z Dalekiego Wschodu, gdzie jedzenie było traktowane jako lekarstwo. Obecnie rynek żywności funkcjonalnej rozwija się błyskawicznie na całym świecie. Rośnie liczba produktów spożywczych przeznaczonych dla osób cierpiących na różne choroby oraz dopasowanych do intensywnego stylu życia.

Żywność funkcjonalna (Żywność Specjalnego Przeznaczenia Żywieniowego, z ang. FOSHU - Foods for Specified Health Use) – żywność z której usunięto szkodliwe składniki (np. alergeny) lub też którą wzbogacono w substancje czynne biologicznie, tak aby uzyskać produkt o określonej wartości odżywczej, wpływający korzystnie na stan zdrowia człowieka. Co ważne - jest to żywność przypominająca wyglądem żywność tradycyjną i ma stanowić część normalnej, codziennej diety. A więc żywnością funkcjonalną nie są tabletki, ani kapsułki.

To co jemy ma duży wpływ na nasz stan zdrowia. Nasz sposób żywienia wpływa w dużym stopniu na m.in. występowanie chorób układu sercowo-naczyniowego, nowotwory, zaparcia, otyłość, próchnicę zębów. Producenci żywności wychodząc naprzeciw oczekiwaniom konsumentów oferują nam żywność wspomagającą nas w walce z tymi problemami.

Składniki biologicznie aktywne, których korzystne działanie na organizm człowieka zostało udowodnione i które są używane w żywności funkcjonalnej:

- błonnik pokarmowy,

- stanole i sterole roślinne,

- probiotyki (bakterie korzystne dla zdrowia), prebiotyki (substancje wspomagające rozwój bakterii korzystnych dla zdrowia) i synbiotyki (połączenie probiotyków z prebiotykami),

- wielonienasycone kwasy tłuszczowe (np. kwasy omega-3),

- witaminy (kwas foliowy, witaminy: B6, B12, D, K) – zmniejszają ryzyko osteoporozy oraz chorób układu sercowo-naczyniowego,

- składniki mineralne (wapń, magnez, cynk) – poprawiają działanie układu odpornościowego oraz obniżają ryzyko osteoporozy.

Przykłady żywności funkcjonalnej:

- margaryny, mleczne napoje fermentowane zawierające sterole i/lub stanole roślinne, które maja obniżać poziom cholesterolu i tym samym ograniczać prawdopodobieństwo wystąpienia chorób serca;

- jaja wzbogacane kwasami omega-3 – zjedzenie 3-4 takich jaj tygodniowo ma dostarczyć taką ilości kwasów omega-3, która jest zalecana w celu obniżenia ryzyka wystąpienia chorób serca;

- mleczne produkty fermentowane zawierające żywe kultury bakterii probiotycznych – mają poprawiać pracę układu pokarmowego i wspomagać działanie układu odpornościowego. Uwaga: na rynku jest dostępnych wiele produktów udających probiotyczne!

 - chleb – dodatek izoflawonów (należą do fitoestrogenów – niesteroidowych substancji roślinnych) ma obniżać ryzyko zachorowania na raka prostaty i raka piersi.

Uwaga: nie myl żywności funkcjonalnej z żywnością wzbogacaną. Żywność wzbogacana najczęściej ma dodatek składników biologicznie aktywnych mający na celu uzupełnienie ubytków jakie powstały w procesie produkcyjnym. Często jest reklamowana jako posiadająca specjalne właściwości zdrowotne. Tymczasem nie są to żadne „specjalne właściwości” tylko producent dodaje to, co uległo zniszczeniu w procesie technologicznym (np. soki są uzupełniane w witaminy które zostały zniszczone podczas pasteryzacji. Natomiast żywność funkcjonalna posiada dodatkową substancję, korzystną dla zdrowia, która naturalnie nie występuje (albo występuje w mniejszej ilości) w tego typu produktach, a jej działanie lecznicze musi być potwierdzone licznymi udokumentowanymi badaniami klinicznymi.

dr Anna Kulikowska, Doradca Żywieniowy; specjalista z zakresu dietetyki i żywienia oraz jakości surowców i produktów spożywczych.Właścicielka poradni dietetycznej online Dobrze jeść (www.dobrzejesc.com). Aktywnie promuje zdrowy styl odżywiania poprzez liczne publikacje, w tym docierające do szerokiego grona odbiorców informacje w internecie. Umiejętnie łączy  teorię z praktyką pokazując jak w oparciu o ogólnodostępne produkty spożywcze komponować dobrze zbilansowane posiłki odpowiednie dla osób w zależności od wieku, stanu zdrowia i trybu życia.

Jeśli masz pytania do naszego eksperta, pisz na adres: doradcazywieniowy@indykpol.pl